Sandıkta, yastık altında kalmış atalık tohumlar takasa açılıyor. Tohum Takas Ağı'nın tek isteği; hasatta bir miktar tohumun ayırılıp, başkalarıyla paylaşıma açılması.
Tohum Takas Ağı elektronik veritabanı sayesinde, isteyen herkes elindeki atalık tohumları takasa açabilecek ve küçük miktarlarda atalık tohum talep edebilecek.
Tohum, en hızlı kaybedilen varlıklardan biri. Piyasa şartları, atalık tohumlar kullanan küçük üreticilerin piyasada yer bulamaması ve market / büyük üretim ve dağıtım zincirlerinden gelen hiçbir üründe yerel tohum kullanılmaması gibi sebeplerden dolayı yüzlerce çeşit tohum tehdit altında.
Şu anda Türkiye'deki tohumların yaklaşık yüzde 1 ila 3'ü yerel tohum. İşte tüm bu nedenlerle korunması ve yaygınlaştırılması gerekiyor.
Peki atalık tohum nedir?
Yerli tohum da denen atalık tohum isminden de anlaşılacağı gibi Anadolu'da onbinlerce yıldır birçok badire atlatarak günümüze kadar ulaşabilmiş en temiz ve sağlıklı tohum.
Üzerinden oynanmamış, hiçbir kimyasal ilaç değmemiş besin değeri yüksek bu tohumlar sağlıklı ve lezzetli gıdaların teminatı. Birer genetik hazine olan bu tohumlar, uzun yıllar kuraklık, sel gibi değişen çevresel koşullara dayanarak günümüze ulaştıkları için iklim değişikliklerine, kuraklığa ve hastalıklara karşı da daha dayanıklı.
Doğal uygulamalar ile üretilip saklandıkları için doğa ve tarımsal biyolojik çeşitlilik için gerekli, ayrıca gıda güvencesinde de bağımsızlığının teminatı.
Hasatta bir miktarını ayır
www.tohumtakas.org sitesinde; sandıkta, yastık altında kalmış atalık tohumlar takasa açılıyor. Siteye kayıt olmak, tohum talep etmek, takas etmek ücretsiz. Tohum Takas Ağı'nın tek isteği; hasatta bir miktar tohumun ayırılıp, başkalarıyla paylaşıma açılması.
Site, tohum takasının yapılmasına izin verdiği gibi, ekildiği coğrafya, iklim şartları, ürünün yetiştirilmesinde kullanılan yöntemler ve girdileri de kayıt altına alıyor. Bu şekilde, hangi tohumun hangi şartlar altında ne kadar verimli olduğunun bilgisi de tohum takası yapanların elinde oluyor.
Buğday Derneği, 2014 yılında tohum takas ağı sistemini çiftçiler arasında oluşturmuştu. Bu ağ şimdi herkese açıldı.
Tohum Takas Ağı gönüllüsü Mehmet Gürmen, gündelik hayatta atalık tohum takası nasıl yapılıyorsa dijital ortamda da öyle olacağını söyledi.
Yani beyan esas alınacak, kişiler tohumun hikayesini de bilgi notu olarak ekleyecek. Mesela “babanemden kaldı, 50 yıldır elimizde, şu köyde yetişti” gibi.
Buğday Derneği, bu ağ içinde yer sağlayıcı ve düzenleyici pozisyonunda. Bundan sonrası tohum takası yapacaklara kalıyor.
Nilay Vardar
İlgili Dosyalar:
- tohum takas ağı logo [JPG] [115.41K]