Image

Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı (FRA), 2025 Temel Haklar Raporu'nu yayınladı. Rapor 2024 yılında AB'de temel haklar alanında yaşanan önemli gelişmelere ve eksikliklere odaklanıyor. FRA, 2025 Temel Haklar Raporu’nda demokrasiye yönelik tehditler, kadına yönelik şiddet, nefret suçları ve göçmen hakları ihlallerine dikkat çekerken, AB ve üye devletlerini de temel hakları korumak için acil ve kararlı adımlar atmaya çağırdı.
Raporun 2024 yılına dair bulgulardan öne çıkan başlıklar şöyle:
- Demokrasiye yönelik yeni tehditler: Yapay zeka kaynaklı dezenformasyon ve manipülatif söylemler, seçimlerin güvenliğini zedeliyor.
- Kadınlara yönelik şiddet yaygınlığı: Her üç kadından biri şiddetle karşılaşıyor.
- Yükselen nefret suçları: Müslümanlara, Yahudilere, siyahi ve LGBTIQ+ bireylere yönelik hem çevrim içi hem fizikî nefret artmış durumda.
- Göçmenlere yönelik hak ihlalleri: AB dış sınırlarındaki uygulamalar devam ediyor. 2024’te denizlerde 3 bin 500’den fazla kişi kayboldu veya hayatını kaybetti.
- Dijital platform düzenleme ihtiyacı: Dijital Hizmetler Yasası ve AI Yasası önemli adımlar olsa da içerik kontrolü ve algoritmik ayrımcılıkla mücadele için güçlü denetim gerekiyor.
FRA olumsuzluklara karşı önerilerini ise şöyle sıraladı:
- Seçim güvenliğini güçlendirin: AB ve üye devletler, çevrimiçi manipülasyonu önlemek için kaynak ayırmalı; seçim süreçlerinde şiddet ve yıldırma girişimleri sıkı kontrol edilmeli.
- Kadınları koruma önlemleri artırılmalı: Şiddet mağdurlarına destek kanalları güçlendirilmeli; kolluk ve sağlık personeline eğitim sağlanmalı; siber şiddetle mücadele etkinleştirilmelidir.
- Nefret ve ayrımcılık saldırılarına karşı somut adımlar atılmalı: Kurumlar, nefret suçlarını saptamalı, veri toplamalı ve somut politika geliştirmeli.
- Göçmen hakları güvence altına alınmalı: Sınır güvenliği önlemleri hak ihlallerine karşı incelenmeli; bağımsız izleme sistemleri kurulmalı; deniz kurtarma çalışmaları yaygınlaştırılmalıdır.
- Dijital alanda hak ihlalleri denetlenmeli: Yapay zekî sistemlerin hak etkileri izlenmeli ve şeffaflık sağlanmalıdır; nefret söylemi ve dezenformasyonla kararlı mücadele edilmeli.
İlgili Eğitim