Ağustos-Aralık 2021 tarihleri arasında 5 ilde yürütülen çalışmalar, Romanların pandemi boyunca istihdam, sosyal yardımlara ulaşma, eğitim ve barınmada sorunlar yaşadığını ortaya koydu.
Artvin, İzmir, Edirne, Gaziantep ve Şanlıurfa illerinde gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler, odak grup çalışmaları ve illerin ilgili mülki yöneticileri ve belediye sorumlularıyla yapılan mülakatlar ile Romanlar'ın COVID-19 pandemisi nedeniyle karşı karşıya kaldıkları ilave sıkıntılar, pandemi esnasında sunulan yardım ve desteklere erişimde imkan ve kapasiteleri belirlendi. Çalışma esnasında, 130’u yetişkin ve 48’i çocuk olmak üzere toplamda 178 Roman ile görüşüldü.
Sosyal Yardımlar Romanlara Ulaşamadı
Araştırmada, Romanlar'ın pandemi boyunca istihdam, sosyal yardımlara ulaşma, eğitim, barınma, sağlık ve toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri başlıklarında yaşadığı sorunların pandeminin etkisiyle daha da derinleştiği ve yaygınlaştığı ifade edildi.
Sonuçlar, alınan önlemlerin önemli bir bölümünden çoğu kayıt dışı işlerde çalışan Romanların yeterince yararlanamadıklarını da ortaya koydu. Yoksul kesime yapılan yardımlara ulaşımda da sorunların deneyimlendiği ifade edildi.
Politika Önerileri Neler?
Araştırmanın bulguları, COVID-19 pandemisinin ekonomik ve sosyal etkileri hâlihazırda kırılganlığı yüksek olan Romanların yaşamlarında yıkıcı etkiler yarattığını, yaşadıkları eşitliksiz ve adaletsizlikleri derinleştirdiğini doğrularken, Romanların benzer krizler karşısında dayanıklılığının artırılması için uygulanması gereken politikaların başlıkları şöyle sıralandı;
Kayıt dışı ekonominin kayıtlı hale dönüştürülmesi, eğitim ve sağlıkta hak temelli yaklaşımın gerçek anlamda uygulanması, vatandaşlık geliri uygulamasının başlatılması, hanelerde gider düşürücü önlemlerin alınması, mahallelerde öğrenci etüt merkezlerinin kurulması, yetişkin eğitimi programlarının yaygınlaştırılması, mahalle topluluk merkezlerinin kurulması, eğitim teşvik mekanizmalarının oluşturulması, kreş/okul öncesi eğitime önem verilmesi, krizlere yönelik direncin arttırılması, STK’lar ve yerel yönetimlerle iş birliklerinin tesis edilmesi, yerelde katılımcılık mekanizmalarının güçlendirilmesi…
RODA, Türkiye’deki dört Roman grubu olan Rom, Lom, Dom ve Abdalları temsil eden 2 federasyon ve 22 sivil toplum kuruluşundan oluşuyor.
